دکتر علیرضا قربانی شریف در تهران

ویژگی‌ها و وظایف متخصص قلب و عروق:
همان گونه که می دانید وظیفه یک متخصص قلب و عروق رسیدگی به وضعیت قلب و عروقی است که خونرسانی را در بدن انجام می دهند. تعیین هر گونه نارسایی در سیستم قلب و عروق، علت بیماری و … در حیطه تخصص دکتر قلب و عروق قرار دارد. لازم به ذکر است که پزشک قلب و عروق عمل جراحی را انجام نمی دهد بلکه اگر لازم بداند که قلب بیمار تحت جراحی قرار گیرد، باید از یک جراح خبره و ماهر در این زمینه کمک بگیرد. مهمترین وظایف یک متخصص قلب و عروق عبارت است از:

▪️متخصص قلب و عروق در ابتدا باید آزمایش های لازم و تست های مربوط به تعیین وضعیت قلب بیمار را انجام دهد و تا قلب از این که نتیجه آزمایش ها مشخص نشده است، حدس های ذهنی خود در مورد بیماری را بیان نکند تا موجب نگرانی بیمار نشود. استرس می تواند وضعیت قلب را بدتر کرده و در نتیجه نتیجه آزمون خطا خواهد داشت.
▪️سپس پزشک قلب و عروق آزمایشات را بررسی کرده و معاینات فیزیکی را بر روی بیمار انجام می دهد. لازم است یک پرونده پزشکی برای بیمار تشکیل شود. این پرونده شامل مجموعه آزمایش ها و تست های انجام شده، نتیجه معاینات فیزیکی، روش درمان، دوره درمانی، وضعیت بیمار تا شرایط فعلی و … خواهد بود. علت نیاز به پرونده پزشکی این است که اگر بیمار در حین درمان تصمیم گرفت که به متخصص قلب و عروق دیگر مراجعه کند و یا اگر پزشک قلب و عروق لازم دانست که در حین درمان، از متخصصین دیگر هم کمک بگیرد، این پرونده پزشکی می تواند گزارش کاملی از وضعیت بیمار را ارائه کند.
▪️ممکن است که دکتر قلب و عروق در حین درمان تصمیم بگیرد که روش درمانی را تغییر دهد. در این صورت بیمار باید تابع نظر وی باشد. عاقلانه ترین کار این است که متخصص قلب و عروق قبل از این که یک روش درمانی را آغاز نماید، شرایط بیمار و نتایج آزمایشات را به خوبی بررسی کرده و سپس تصمیم نهایی را نحوه درمان اتخاذ کند.
▪️متخصص قلب و عروق باید تا جایی که امکان دارد، درمان دارویی و غیر جراحی را برای بیمار در نظر بگیرد. جراحی آخرین گزینه انتخابی است و در زمانی اعمال می شود که روش های دیگر بر روی بیمار جواب ندهد. برای مثال ممکن است متخصص قلب و عروق تنها به تغییر سبک زندگی و تجویز چند دارو اکتفا کند.

تست های انجام شده توسط متخصص قلب و عروق:
همان گونه که بیان کردیم، به جز آزمایش خون پزشک قلب و عروق باید تست هایی را از بیمار انجام دهد تا بتواند در مورد این عضو حیاتی بدن تصمیم گیری کرده و دلیل بیماری را به صورت دقیق تشخیص دهد. این تست ها عبارتند از:

تست ورزش
این تست کمک می کند تا دکتر قلب و عروق بتواند ریتم قلب را در وضعیت استراحت و ورزش تعیین کند و از این طریق، عملکرد و محدودیت های قلب مشخص شود.
تست الکتروکاردیوگرام
با کمک این تست می توان قدرت الکتریکی قلب را تعیین نمود که به صورت امواجی ثبت خواهد شد.

تست ECG
یکی از تست های دقیقی که به متخصص قلب و عروق کمک می کند تا وضعیت واقعی قلب را بررسی کند این است که وضعیت و عملکرد قلب در یک دوره روزمره بیمار ثبت شود. برای این کار یک سری الکترودهایی بر روی سینه بیمار قرار گرفته و بیمار باید Holter را در مدت معین برای مثال یک هفته، با خود به همراه داشته باشد. با این کار دکتر قلب و عروق به می تواند به خوبی متوجه وضعیت واقعی قلب گردد.
تست اکوکاردیوگرام
اکوکاردیوگرام نوعی تصویربرداری از قلب است که ساختمان قلب و نحوه کارکرد آن را نشان می دهد. این تست می تواند التهاب بافت های قلب، پمپاژ خون، ناهنجاری های ساختاری و عفونت های داخلی قلب را به خوبی نشان دهد.

کاتتریزاسیون قلب
در این تست متخصص قلب و عروق باید یک لوله کوچک را از طریق رگ وارد بدن کرده و تا نزدیکی قلب ببرد. این کار کمک می کند تا دکتر قلب و عروق داده هایی را از مسیر انتقال لوله و قلب به دست بایورد. البته از این روش برای رفع انسداد عروق هم استفاده می شود.

روش رادیواکتیو
این تست نوعی روش غیر تهاجمی است که مواد رادیواکتیو وارد بدن شده و با تصویربرداری هسته ای از قلب و عروق می تواند بیماری ها و ناهنجاری های مربوط به قلب و عروق را برای پزشک نمایان کند.

دلایل نیاز مراجعه به متخصص قلب و عروق:
اما اکنون این سوال مطرح می شود که چه زمان نیاز است ما به متخصص قلب و عروق مراجعه کنیم. در صورتی که علائم زیر برای شما رخ داد باید سریعا مشکل را به پزشک قلب و عروق اطلاع دهید:

تنگی نفس
یکی از مهمترین علائم بیماری های قلب و عروق، تنگی نفس است. تنگی نفس در زمان کار، در حالت خوابیده، تورم پا همراه با تنگی نفس نشانه از بیماری قلبی است. این علامت خطرناک است و اگر سریعا تحت درمان متخیصص قلب و عروق قرار نگیرید می تواند عوارض جبران ناپذیر را به دنبال داشته باشد.

ناراحتی در قفسه سینه
یکی از علامت هایی که نشان دهنده ناهنجاری در سرخرگ قلب است همین خستگی در قفسه سینه است البته این بدان معنا نیست که هر ضعف در قفسه سینه به معنی بیماری قلبی است ولی باید به این مورد هم شک کرد. در صورتی که این ناراحتی با فعالیت بیشتر شده و به سمت پشت جناغ می رود، نشان از بیماری قلبی است که شدت بیماری و درمان را پزشک قلب و عروق تعیین می کند.

خستگی زودرس
قلبی که دچار نارسایی شده باشد نمی تواند به خوبی به تمام بدن خون‌رسانی کند در نتیجه اکسیژن و مواد غذایی کافی به اندام ها بدن نمی رسد. در چنین حالت بدن انسان سریع دچار ضعف شده و خستگی زودتر از موعد فرا می رسد. متخصص قلب و عروق با کمک آزمایش هایی می تواند این نارسایی و ناهنجاری های قلبی را تشخیص داده و درمان نماید.
تپش قلب
اضطراب، استرس، فعالیت های زیاد، بیماری های وراثتی و … از جمله مواردی هستند که منجر به تپش قلب می شوند. گاهی اوقات دیده شده است که افراد در زمان استراحت به صورت ناگهانی دچار تپش قلب می شوند که به این حالت آریتمی قلبی می گویند. با توجه به این که تپش قلب بر روی پمپاژ خون و سلامت بافت قلب تاثیر می گذارد لذا در اولین فرصت باید درمان تحت نظر متخصص قلب و عروق را آغاز نمود.

ابتلا به سرگیجه
سرگیجه می تواند دلایلی مختلفی داشته باشد. حتی یک فشر روانی نیز می تواند منجر به این حالت در شما بشود. اما این علامت، نشانی از بیماری و نارسایی قلبی نیز خواهد بود. اگر شما تاکنون مشکلی و بیماری خاصی نداشته اید که باعث سرگیجه بشوند، باید به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید تا سلامت قلب را بررسی نمایند. حال اگر مطمئن شدید که قلب شما بیماری ندارد باید علت سرگیجه را در سایر اندام های بدن جست و جو نمود.

عرق سرد
یکی از شایع ترین علائمی که در بیماران قلب دیده می شود، عرق سرد است که با علائم دیگر هم همراه خواهد بود. از آنجایی که در افراد دیابتی هم ممکن است عرق سرد بر روی بدن دیده شود لذا برای این که مطمئن شوید این علامت، به معنی نارسایی قلب هست یا خیر باید به وضعیت تپش قلب خود توجه داشته و از متخصص قلب و عروق بخواهید که تست هایی را برای شما انجام دهد.

در نهایت توصیه می کنیم که افراد مسن و سالمند باید همواره خود را تحت کنترل معاینات متخصص قلب و عروق قرار دهند. در این دوره سنی بافت قلبی پیر شده و کارایی آن کم خواهد شد. در نتیجه احتمال ابتلا به سکته قلبی بسیار بالا خواهد بود. با توجه به آنچه گفته شد، مراقبت های پزشک قلب و عروق در این دوره سنی الزامی است.

دکتر علیرضا قربانی شریف در تهران

dr-alireza-ghorbani-sharif