چطور کلسترول را سریع پایین بیاوریم؟
کلسترول
چطور کلسترول را سریع پایین بیاوریم؟
کلسترول نوعی چربی ضروری برای ساخت هورمونها، غشای سلولی و ویتامین D است. بدن خودش کلسترول تولید میکند و بخش دیگر آن از غذا وارد میشود. اما وقتی میزان آن بیش از حد بالا میرود، در دیواره رگها تجمع پیدا میکند و خطراتی مثل حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش میدهد.
دو نوع کلسترول وجود دارد:
LDL (کلسترول بد) که باعث انسداد رگها میشود
HDL (کلسترول خوب) که چربی اضافی را از رگها خارج میکند
افزایش LDL معمولاً به دلیل تغذیه ناسالم، ژنتیک، عدم فعالیت بدنی، مصرف سیگار، استرس یا اضافهوزن اتفاق میافتد.
علائم کلسترول بالا؛ آیا همیشه مشخص است؟
بیشتر افراد هیچ علامتی ندارند. کلسترول بالا یک بیماری خاموش است. اما در موارد شدید ممکن است علائمی مانند موارد زیر بروز کند:
• درد ناگهانی قفسه سینه
• سردردهای مکرر
• ضعف یا بیحسی دست و پا
• تنگی نفس
• لکههای چرب روی پلک (گزانتوما)
به همین دلیل آزمایش خون سالانه ضروری است.
چطور کلسترول را سریع پایین بیاوریم؟ (جدیدترین روشها)
در ادامه مهمترین و مؤثرترین راههای کاهش فوری و بلندمدت کلسترول را بررسی میکنیم.
۱. نوشیدنیهای طبیعی که کلسترول را سریع پایین میآورند
دمنوش زنجبیل
زنجبیل باعث بهبود عملکرد کبد و کاهش تولید LDL میشود. مصرف روزانه یک فنجان دمنوش زنجبیل تأثیر قابل توجهی دارد.
آب لیموی تازه
ویتامین C باعث کاهش چربی خون و پاکسازی رگها میشود. صبحها آبلیمو در آب ولرم عالی است.
دمنوش دارچین
دارچین کلسترول بد را کم و کلسترول خوب را بیشتر میکند.
چای سبز
حاوی آنتیاکسیدان قوی «کاتچین» است که از تجمع چربی در رگها جلوگیری میکند.
۲. خوراکیهایی که فوراً سطح چربی خون را پایین میآورند
سیر خام
سیر یکی از قویترین مواد طبیعی برای کنترل کلسترول است. یک حبه سیر ناشتا (اگر معدهتان حساس نیست) بسیار اثرگذار است.
جو دوسر
فیبر محلول در جو دوسر مانند اسفنج، چربیهای بد را از بدن خارج میکند.
آواکادو
چربیهای مفید آن به افزایش HDL کمک میکند.
بادام و گردو
حاوی اسیدهای چرب امگا۳ هستند که چربی خون را کاهش میدهند.
بذر کتان
یک قاشق چایخوری آسیابشده در ماست یا سالاد، روزانه.
۳. تغییرات سبک زندگی که اثر سریع دارند
پیادهروی ۳۰ دقیقهای روزانه
ورزشهای هوازی LDL را کم و HDL را زیاد میکنند. حتی یک هفته فعالیت مداوم، نتایج واضحی نشان میدهد.
قطع مصرف غذاهای فراوریشده
مثل سوسیس، کالباس، چیپس، فستفود و تنقلات چرب.
کاهش مصرف قند
شکر زیاد باعث افزایش تریگلیسیرید میشود که رابطه مستقیم با افزایش کلسترول دارد.
خواب کافی
کمخوابی عملکرد هورمونها و متابولیسم چربی را بههم میریزد.
۴. درمانهای پزشکی برای کاهش کلسترول
وقتی تغییر سبک زندگی کافی نباشد، پزشک دارو تجویز میکند. مهمترین داروها عبارتاند از:
استاتینها
رایجترین داروهای کاهش کلسترول (مثل آتورواستاتین).
تولید کلسترول در کبد را کاهش میدهند و خطر حمله قلبی را کم میکنند.
داروهای مهارکننده جذب کلسترول (مثل ازتیمایب)
جذب چربی از روده را کم میکنند.
تزریقات PCSK9
جدیدترین روش برای افرادی که کلسترول بسیار بالا یا زمینه ژنتیکی دارند.
اثر فوقالعاده سریع دارد و LDL را تا ۶۰٪ کاهش میدهد.
فروکتانها و مکملهای فیبری
برای کاهش طبیعی چربی خون استفاده میشود.
نکته مهم: مصرف خودسرانه دارو خطرناک است و باید زیر نظر پزشک باشد.
۵. کلسترول بالا در چه کسانی خطرناکتر است؟
افراد زیر سریعتر در معرض آسیب قرار میگیرند:
• افراد با سابقه خانوادگی کلسترول یا بیماری قلبی
• افراد چاق یا دارای کبد چرب
• بیماران دیابتی
• افراد سیگاری
• افراد کمتحرک
• زنان بعد از سن یائسگی
برای این افراد کنترل کلسترول یک ضرورت دائمی است.
۶. رژیم غذایی مناسب برای کاهش سریع کلسترول
غذاهای مفید:
• ماهی سالمون، ماهی تن
• عدس، لوبیا، نخود
• روغن زیتون
• سبزیجات برگ سبز
• سیب، پرتقال و انواع توتها
• آرد سبوسدار
غذاهای مضر:
• گوشتهای چرب
• لبنیات پرچرب
• روغنهای جامد
• شیرینیجات
• غذاهای سرخشده
تغییر این الگوها طی ۲ تا ۴ هفته سطح چربی خون را قابلتوجه کاهش میدهد.
۷. کلسترول را چند روزه میتوان پایین آورد؟
در روشهای طبیعی، معمولاً ۲ تا ۴ هفته زمان لازم است.
در روشهای دارویی، گاهی یک هفته هم کافی است.
اما برای تثبیت نتیجه باید سبک زندگی بهطور دائم تغییر کند.
۸. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
• اگر کلسترول LDL بالای 160 باشد
• اگر همراه با فشار خون بالا یا دیابت هستید
• اگر درد قفسه سینه، تنگی نفس یا بیحسی اندام دارید
• اگر سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارید
• اگر تغییرات غذایی جواب نمیدهد
تشخیص دقیق و بررسی کامل فقط با آزمایش خون امکانپذیر است.
جمعبندی نهایی
کلسترول بالا، دشمن خاموش قلب و عروق است اما کنترل آن بسیار سادهتر از چیزی است که به نظر میآید. تلفیق چند تغییر کوچک ــ مثل پیادهروی روزانه، کاهش چربیهای مضر، اضافه کردن سیر و جو دوسر به وعدهها، نوشیدن چای سبز و مصرف آواکادو ــ میتواند سطح کلسترول را تنها در چند هفته به میزان چشمگیری کاهش دهد. در موارد شدید نیز داروهای جدید مانند استاتینها و تزریقات PCSK9 بهسرعت سطح LDL را پایین میآورند.
