بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت ریه
آنتی بیوتیک ها
بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت ریه
عفونت ریه یا پنومونی یکی از بیماریهای شایع تنفسی است که هم کودکان و هم بزرگسالان ممکن است به آن مبتلا شوند. این بیماری معمولا منشأ باکتریایی یا ویروسی دارد و بیشتر اوقات با سرفههای خلطدار، تب و لرز، تنگی نفس و احساس سنگینی در قفسه سینه همراه است. بسیاری از افرادی که چنین علائمی دارند اغلب میخواهند بدانند که بهترین آنتیبیوتیک برای درمان عفونت ریه چیست. پاسخ به این پرسش، قبل از هر چیز به عامل ایجاد عفونت بستگی دارد. در ادامه، درباره بهترین آنتیبیوتیکها برای عفونت ریه در بزرگسالان و کودکان صحبت میکنیم.
قویترین آنتیبیوتیکها برای درمان عفونت ریه کداماند؟
آنتیبیوتیکها برای درمان عفونتهای باکتریایی ریه طراحی شدهاند. انواع متعددی از آنتیبیوتیکها وجود دارد که هر دسته، مکانیزم عملکرد خاصی برای ازبینبردن باکتریها دارند. پزشکان هنگام انتخاب آنتیبیوتیک برای درمان عفونت ریه، بهجای تمرکز بر قویترین گزینه، به میزان اثربخشی آن دربرابر نوع باکتری عامل عفونت و شدت علائم شما توجه میکنند تا بهترین نتیجه درمانی حاصل شود.
بهطور کلی، قویترین آنتیبیوتیکها برای ریه که باعث بهبودی سریعتر بیمار میشوند، شامل موارد زیر هستند:
۱. آموکسیسیلین (Amoxicillin)
آموکسیسیلین یکی از آنتیبیوتیکهای دسته پنیسیلین است و معمولا اولین گزینه پزشکان برای درمان عفونت باکتریایی ریه به شمار میرود. اغلب این دارو را برای بزرگسالان یا کودکانی تجویز میکنند که به خانواده پنیسیلینها حساسیت ندارند.
آموکسیسیلین میتواند باکتریهایی مثل استرپتوکوک پنومونی، استافیلوکوک اورئوس و هموفیلوس آنفلوانزا را از بین ببرد.
این دارو به شکلهای مختلفی ازجمله قرص، کپسول یا سوسپانسیون خوراکی موجود است.
دوز معمول برای بزرگسالان: ۵۰۰میلیگرم سه بار در روز (هر ۸ ساعت) و بهمدت ۵ تا ۷ روز.
۲. آزیترومایسین (Azithromycin)
آزیترومایسین یکی از آنتیبیوتیکهای دسته ماکرولید (Macrolide) است که با بسیاری از باکتریهای ایجادکننده عفونت ریه ازجمله لژیونلا پنوموفیلا و مایکوپلاسما پنومونی مبارزه میکند. این دارو هم بهشکل خوراکی (قرص و سوسپانسیون) و هم بهصورت تزریقی (داخل وریدی) وجود دارد.
دوز معمول برای بزرگسالان: اگر بهصورت تزریقی باشد، ۵۰۰میلیگرم و یک بار در روز کافی است. در این صورت طول درمان با آن ۳ روز خواهد بود. اگر بهصورت خوراکی باشد، ۵۰۰میلیگرم در روز اول و سپس ۲۵۰میلیگرم برای ۴ روز بعد (جمعا ۵ روز) کافی است.
۳. کلاریترومایسین (Clarithromycin)
کلاریترومایسین یکی دیگر از آنتیبیوتیکهای خانواده ماکرولید است که مانند آزیترومایسین باکتریهای مایکوپلاسما و لژیونلا را از بین میبرد. این دارو برای سرفههای خلطدار ناشی از برونشیت باکتریایی مفید است. معمولا بهصورت خوراکی و در اشکال قرص یا سوسپانسیون وجود دارد.
دوز معمول برای بزرگسالان: ۲۵۰میلیگرم دوبار در روز یا ۵۰۰میلیگرم یکبار در روز. بسته به نظر پزشک ممکن است لازم باشد ۵ تا ۱۰ روز درمان را ادامه دهید.
۴. لووفلوکساسین (Levofloxacin)
لووفلوکساسین ازجمله آنتیبیوتیکهای خانواده فلوروکینولون است که برای درمان عفونت ریه ناشی از چندین باکتری ازجمله باکتریهای استرپتوکوک پنومونیِ مقاوم به پنیسیلین تجویز میشود. این دارو بهصورت قرص روکشدار خوراکی و با نامهای تجاری تاوانکس، تافکس و ولاتریکس در دسترس است.
دوز معمول برای بزرگسالان: ۵۰۰میلیگرم بهصورت تکدوز در روز. بسته به نظر پزشک باید بهمدت ۷ تا ۱۴ روز باید درمان را ادامه دهید.
۵. داکسی سایکلین (Doxycycline)
داکسی سایکلین یکی دیگر از انواع چرک خشککن ریه است که به خانواده تتراسایکلینها تعلق دارد. این آنتیبیوتیک از متابولیسم باکتریهای عامل عفونت ریه جلوگیری میکند تا پخش نشوند. معمولا برای افرادی تجویز میشود که به پنیسیلینها یا ماکرولیدها حساسیت دارند. داکسی سایکلین بهصورت قرص موجود است.
دوز معمول برای بزرگسالان: طبق دستور پزشک ۱۰۰میلیگرم دوبار در روز یا ۲۰۰میلیگرم یکبار در روز کافی است.
۶. سفتریاکسون (Ceftriaxone)
سفتریاکسون سدیم یکی از قویترین آنتیبیوتیکهای خانواده سفالوسپورین است و معمولا در بیمارستان بهصورت داخل وریدی تزریق میشود.
دوز معمول برای بزرگسالان و کودکان بالای ۱۲ سال: ۱ تا ۲ گرم سفتریاکسون بهصورت تکدوز (هر ۲۴ساعت یکبار) تزریق میشود. بااینحال، ممکن است گاهی پزشک لازم بداند دوز این دارو بهصورت تقسیمشده و دوبار در روز تزریق شود. مانند همه داروهای دیگر، تعیین طول درمان با سفتریاکسون هم برعهده پزشک است.
۷. وانکومایسین (Vancomycin)
وانکومایسین یکی از آنتیبیوتیکهای تزریقی برای درمان عفونت شدید ریه است و باکتریهای گرم مثبت ایجادکننده عفونت ریه، ازجمله استافیلوکوک اورئوس مقاوم به داروهایی مثل متیسیلین را از بین میبرد. وانکومایسین باید بهصورت داخل وریدی در بیمارستان تزریق شود.
توضیح: متیسیلین یکی از آنتیبیوتیکهای خانواده پنیسیلین (زیرمجموعه بتالاکتامها) است.
دوز معمول برای بزرگسالان: ۲ گرم در روز که به چهار دوز ۵۰۰میلیگرمی (هر ۶ساعت یکبار) یا دو دوز ۱ گرمی (هر ۱۲ساعت یکبار) تقسیم میشود. مدتزمان مصرف آن به شدت عفونت بستگی دارد و پزشک باید آن را تعیین کند.
۸. مروپنم (Meropenem)
مروپنم یکی از آنتیبیوتیکهای خانواده کارباپنم (زیرمجموعه بتالاکتامها) است که از مهمترین و قویترین داروهای آنتیبیوتیک به شمار میروند. پزشکان این دسته داروها را برای درمان عفونت بسیار شدید و خطرناک ریه تجویز میکنند.
مروپنم قادر است باکتریهای گرم مثبت یا گرم منفی ازجمله استافیلوکوک اورئوس را که به داروهای دیگر مقاومت نشان داده است از بین ببرد. این دارو باید در بیمارستان و بهصورت داخل وریدی تزریق شود.
دوز معمول برای بزرگسالان: تا ۲ گرم هر ۸ساعت یکبار تزریق میشود.
عوامل تعیینکننده در انتخاب آنتیبیوتیک
همه آنتیبیوتیکها با ازبینبردن باکتریها عفونت ریه را درمان میکنند اما مکانیزم عملکرد آنها برای این کار کمی متفاوت است. علاوه بر آن، ممکن است برخی باکتریها قویتر و برخی ضعیفتر باشند. برای انتخاب آنتیبیوتیک، پزشک عوامل مختلفی را در نظر میگیرد تا آنتیبیوتیکی را که از همه مؤثرتر است ولی کمترین عوارض جانبی را دارد برایتان تجویز کند. برخی از این عوامل عبارتاند از:
عامل عفونت
پزشک برای اینکه دقیقا بداند آیا عفونت شما باکتریایی است یا ویروسی، آزمایشهایی برایتان تجویز میکند. این آزمایشها نوع باکتری را هم مشخص میکنند تا پزشک بتواند بهترین آنتیبیوتیک را برای ازبینبردن آن توصیه کند.
بازه سنی
افراد ۶۵ سال به بالا و کودکان زیر ۱۲ سال بیشتر از دیگران ممکن است در معرض خطر عوارض شدید ناشی از عفونتهای باکتریایی ریه قرار بگیرند. پزشک باید هنگام انتخاب آنتیبیوتیک مناسب سن شما را بررسی کند.
سابقه پزشکی و سبک زندگی
بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت ریه
پزشک به اطلاعاتی درباره سابقه پزشکی شما مثل اعتیاد به سیگار، ابتلا به بیماریهای ریوی یا سایر بیماریهایی که ممکن است بر توانایی شما در مبارزه با عفونتها تأثیر بگذارد نیاز دارد. با این اطلاعات، او بهتر میتواند آنتیبیوتیک مناسب را برایتان تجویز کند. موارد زیر را به پزشک اطلاع دهید:
- ابتلا به بیماریهای مزمن قلبی یا کلیوی
- ابتلا به بیماریهای مزمن ریوی مانند بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)
- نداشتن طحال
- سرطان
- دیابت
- اعتیاد به الکل
- اعتیاد به سیگار
تجربه قبلی با آنتیبیوتیک
اگر به دارویی حساسیت دارید یا قبلا نسبت به آنتیبیوتیکها واکنش شدیدی نشان دادهاید، به پزشک اطلاع دهید. برخی از آنتیبیوتیکها در افراد واکنشهای آلرژیک ایجاد میکنند.
آلرژی به پنیسیلین
حدود ۱ تا ۱۰ درصد از افراد به پنیسیلین آلرژی دارند که این میزان در مقایسه با سایر آنتیبیوتیکها ازجمله ماکرولیدها بیشتر است. پنیسیلین آنتیبیوتیک ارزشمندی است اما واکنشهای آلرژیک شدید آن ازجمله آنافیلاکسی میتواند خطرناک باشد. به همین دلیل، پزشکان قبل از تجویز پنیسیلین سابقه حساسیت شما را بررسی میکنند و در صورت لزوم تست آلرژی انجام میدهند. اگر حساسیت داشته باشید، برایتان جایگزینهای پنیسیلین را در نظر میگیرند.
حساسیت آنتیبیوتیکی باکتری
گاهی اوقات پزشک معالج شما برای انتخاب بهترین آنتیبیوتیک، باید بداند که باکتریهای عامل عفونت ریه شما به کدام آنتیبیوتیکها حساس یا مقاوم هستند. این کار در آزمایشگاه انجام میشود.
برای عفونت ریه چه آنتیبیوتیکی بخوریم؟
همانطور که گفتیم انتخاب آنتیبیوتیک به عوامل مختلفی بستگی دارد. بااینحال، براساس نوع علائم عفونت ریه میتوان آنتیبیوتیکهای مختلفی را پیشنهاد داد:
- در حالتی که علائم خفیفاند و سرفههای خلطدار با خلط سبز یا زرد دارید، آموکسیسیلین و آموکسیکلاو و آگمنتین بهترین آنتیبیوتیک برای سرفههای خلطدار هستند.
- اگر تب بالا و تنگی نفس دارید و ریههایتان التهاب دارد، بهترین قرص برای التهاب ریه آزیترومایسین یا داکسیسیکلین است. گاهی ممکن است نیاز به ترکیب دو دارو یا آنتیبیوتیک تزریقی نیاز باشد.
- در موارد شدید، بستریشدن در بیمارستان و استفاده از داروهای قویتر مانند سفتریاکسون یا لووفلوکساسین ضروری است.
- بهترین قرص برای عفونت ریه برای کودکان شامل مکرولیدهایی مانند آزیترومایسین است.
همانطور که میبینید، هیچ پاسخ واحدی وجود ندارد و داروی هر بیمار باید متناسب با شرایط او تعیین شود. همیشه دوره کامل دارو را مصرف کنید تا مقاومت باکتریایی ایجاد نشود.
عوارض آنتیبیوتیکها در درمان عفونت ریه چیست؟
آنتیبیوتیکها داروهای مهمی هستند ولی میتوانند عوارض جانبی ناخوشایندی داشته باشند. این عوارض جانبی شامل موارد زیر هستند:
- ناراحتی دستگاه گوارش: حالت تهوع، استفراغ، اسهال، ناراحتی معده، ازدستدادن اشتها، مدفوع به رنگ خاک رس و درد معده؛
- مشکلات پوستی: کهیر، عفونتهای قارچی (از جمله برفک دهان)، واکنشهای آلرژیک (بثورات پوستی)، آنژیوادم (تورم پوست) و حساسیت به نور خورشید.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی، به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از عوارض جانبی میتوانند شدید و تهدیدکننده زندگی باشند.
چرا نباید خودسرانه آنتیبیوتیک مصرف کنیم؟
بدن ما درکنار باکتریهای مضر، باکتریهای خوب و مفید زیادی هم دارد که میکروبیوم نامیده میشوند. این باکتریها به هضم غذا کمک میکنند و در پشتیبانی از سیستم ایمنی بدن ما نقش مهمی دارند. متأسفانه آنتیبیوتیکها تفاوتی بین باکتریهای خوب و بد قائل نمیشوند و هر نوع باکتری را که پیدا کنند از بین میبرند. بنابراین، وقتی بدون اطلاع از اینکه منشأ سرفههایتان ویروس است یا باکتری، شروع به خوردن آنتیبیوتیک میکنید، این دارو ناگزیر باکتریهای مفید را میکشد. جای خالی میکروبیومها را باکتریهای مضر پر میکنند و بدن دربرابر عفونتهای باکتریایی آسیبپذیر میشود.
جمع بندی:
آنتیبیوتیک فقط میتواند عفونت باکتریایی ریه را درمان کند زیرا مکانیزم این داروها برای کشتن باکتریها یا جلوگیری از تکثیر آنها طراحی شده است. بنابراین، اگر عفونت ریه ناشی از ویروس باشد، آنتیبیوتیک نقش خاصی در بهبود سریعتر بیماری شما نخواهد داشت. درمانهای سنتی خانگی هم میتوانند مؤثر باشند اما بهشرطی که در کنار مصرف دارو از آن روشها کمک بگیرید. بنابراین، قبل از اینکه به داروخانه بروید و برای درمان سرفههای خود آنتیبیوتیک بخرید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
